คำถาม:
หลวงพ่อ:
การภาวนา หยาบหรือละเอียดมีผลเท่ากัน เพราะฉะนั้นเราไม่จำเป็นต้องรู้ละเอียด ถ้ารู้ของหยาบได้ เราก็รู้ของหยาบ ของหยาบก็สอนไตรลักษณ์ รู้ได้ละเอียด มันรู้เอง ไม่ได้เจตนารู้ สิ่งที่ละเอียดก็แสดงไตรลักษณ์ แสดงอันเดียวกัน ไม่ต้องพยายามละเอียดหรอก แล้วก็ไม่ต้องกลัวติด อย่างไรก็ติด พระอนาคามียังติดเลย พระอนาคามีติดอย่างไรรู้ไหม บอกว่าจิตนี้ไม่หยั่งลงไปในอารมณ์ใดๆ ทั้งสิ้น แต่รักษาจิตตัวนี้ไว้ หวงแหนตัวจิตผู้รู้นี้ สงวนเอาไว้ โลกนี้เคลื่อนไหวกระเพื่อม แต่อันนี้นิ่ง แล้วไม่เห็น คิดว่าตรงนี้ทางรอด นี่ล่ะทางไม่รอด ไปติดอยู่ตัวนี้
เพราะฉะนั้นหยาบละเอียดไม่สำคัญหรอก ไม่จำเป็นต้องทำให้ละเอียด ที่สำคัญคือตอนนี้จิตไม่ตั้งมั่น รู้สึกไหม จิตออกนอก รู้ไหม แล้วทำอย่างไรดี นี่ทำแล้วรู้สึกไหม พยายามทำแล้ว ความโลภมันนำหน้าแล้ว จิตออกนอกมันคือจิตฟุ้งซ่าน จิตฟุ้งซ่านรู้ว่าฟุ้งซ่าน รู้ด้วยความเป็นกลาง เมื่อไรเป็นกลาง เมื่อนั้นตั้งมั่น แต่เป็นกลางนี้ ต้องกลางจริง ไม่ได้จงใจเป็นกลาง เพราะฉะนั้นจิตเราจะดี หรือจิตเราจะชั่ว ไม่สำคัญ จิตจะสุขหรือจิตจะทุกข์ ไม่สำคัญ จิตจะหยาบหรือจิตละเอียด ไม่สำคัญ สำคัญที่ว่าเรารู้ด้วยจิตที่ตั้งมั่นหรือเปล่า
ถ้าจิตไม่ตั้งมั่น จิตจะปรุงแต่งสร้างภพ สร้างชาติ สร้างทุกข์ต่อไปอีก ถ้ารู้ด้วยจิตที่ตั้งมั่นเป็นกลางจริงๆ ไม่ยินดี ไม่ยินร้าย สักว่ารู้ว่าเห็นจริงๆ อันนั้นถึงจะดี ถึงจะใช้ได้ แต่เจตนาเป็นกลางก็ผิดแล้ว ไปฝึกต่อไป ที่ฝึกดีแล้ว ตรงนี้ไม่ดี รู้สึกไหมไปรวบจิตเข้ามาแล้ว มันจะแน่น แน่น ถ้าแน่นเมื่อไร แสดงว่ามีโลภะ ไปควบคุมตัวเองอยู่
วัดสวนสันติธรรม 22 มีนาคม 2568