หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช
มีสติ รู้กาย รู้ใจ ตามความเป็นจริง ด้วยจิตที่ตั้งมั่นและเป็นกลาง
หลักของการปฏิบัติที่จะให้เกิดสติปัญญาแท้ๆ เกิดมรรคเกิดผลได้ มีไม่มากหรอก จำหลักสั้นๆ ไว้นิดเดียว
ให้เรามีสติ รู้กาย รู้ใจ ตามความเป็นจริง ด้วยจิตที่ตั้งมั่นและเป็นกลาง
หลวงพ่อไปรวบรวมหลักของการทำวิปัสสนากรรมฐาน ย่อลงมาเหลือเท่านี้เอง
ถ้าพูดให้ถูกๆ ก็มีสติรู้รูป รู้นาม ตามความเป็นจริง ด้วยจิตที่ตั้งมั่นและเป็นกลาง
รูปธรรม นามธรรมนั่นเอง
เรียนรู้รูปธรรมนามธรรมที่ประกอบกันเป็นตัวเรา
ส่วนหนึ่งของพระธรรมเทศนา หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วันที่ ๑๐ ตุลาคม พ.ศ. ๒๕๕๓
จากซีดีแสดงธรรม ณ วัดสวนสันติธรรม แผ่นที่ ๓๗ ไฟล์ 531010A
การรู้สึกกายรู้สึกใจ 2 ขั้น
การที่เรารู้สึกกาย รู้สึกจิตมี 2 สเต็ป ขั้นแรก รู้ถึงความมีอยู่ของร่างกาย รู้ถึงความมีอยู่ของจิตใจตัวเอง ร่างกายมีอยู่ รู้สึก ความรู้สึกนึกคิดทั้งหลายมีอยู่ รู้สึก ถัดจากนั้น ก็รู้ให้ลึกลงไปอีกชั้นหนึ่ง ทีแรกเรารู้สึกถึงความมีอยู่ของกายของใจ ลึกลงอีก ... อ่านต่อ
ฝึกจนเป็นอัตโนมัติ
โลภเจตนา อย่างเราถือศีล มีความโลภซ่อนอยู่ อยากได้เป็นคนดี อยากเป็นเทวดา ทำสมาธิก็มีความโลภซ่อนอยู่ อยากมีฤทธิ์มีเดช อยากไปเป็นพระพรหม เจริญปัญญาก็อยากรอบรู้ อยากแตกฉาน อย่างนี้กิเลสแทรกอยู่ ถ้ากิเลสแทรกอยู่ จิตใจก็ยังจะดิ้นรน สร้างภพสร้างชาติต่อไป แต ... อ่านต่อ
บทเรียนชื่อจิตตสิกขา
ทำกรรมฐานแล้วคอยรู้ทันจิตตัวเอง เรียกว่าจิตตสิกขา บทเรียนชื่อจิตตสิกขาจะทำให้เราได้สมาธิที่ถูกต้อง คนส่วนใหญ่ไม่เข้าใจคำว่า จิตตสิกขา ก็ไปนั่งสมาธิแล้วก็เพ่งๆๆ เคลิ้มๆ ลงไป บอกนี่คือจิตตสิกขา ไม่เห็นได้เรียนรู้เรื่องจิตเลย มีแต่การน้อมจิตให้เซื่องซึม ... อ่านต่อ
ไม่ต้องแสวงหาความว่าง
เราได้ยินคำว่า “ว่างๆ” อย่ามาว่าง พยายามรู้ พยายามดูกายอย่างที่กายเป็น ดูจิตอย่างที่จิตเป็นไป เดี๋ยววันหนึ่งก็จะเห็น กายก็ตกอยู่ใต้ไตรลักษณ์ จิตก็ตกอยู่ใต้ไตรลักษณ์ สิ่งที่มันไม่เที่ยง มันก็เป็นทุกข์ สิ่งที่มันเป็นทุกข์ก็เป็นสิ่งที่ไม่ควรยึดถือ จิตมั ... อ่านต่อ
วิธีทำความรู้สึกตัว
การทำความรู้สึกตัว ไม่ต้องทำอะไร รู้สึกเข้าไปเลย ร่างกายนั่ง รู้ว่านั่ง ร่างกายเดิน รู้ว่าเดิน ไปดูในสติปัฏฐาน ท่านไม่ได้บอกให้ทำอะไร “ดูกร พระภิกษุทั้งหลาย ให้เธอคู้บัลลังก์ ตั้งกายตรง ดำรงสติเฉพาะหน้า หายใจออกยาว รู้ว่าหายใจออกยาว หายใจเข้ายาว รู้ว ... อ่านต่อ
ฆราวาสมีหน้าที่ทั้งทางโลกทางธรรม
เรายังเกิดมาได้ทันที่พระสัจธรรมยังดำรงอยู่ ขวนขวายพากเพียรปฏิบัติเข้า เป็นฆราวาสหน้าที่ทางโลกต้องทำ หน้าที่ทำมาหากิน เลี้ยงครอบครัว หน้าที่รับผิดชอบต่อสังคม อย่างไปเลือกตั้งเป็นหน้าที่รับผิดชอบต่อสังคม ต่อชาติบ้านเมือง ส่วนหน้าที่ต่อตนเอง คือการปฏิบั ... อ่านต่อ
อนัตตลักขณสูตร
ที่หลวงพ่อบอกให้พวกเราคอยรู้สึกกายรู้สึกใจ ไม่ใช่โมเมพูด มันก็คือสิ่งที่พระพุทธเจ้าสอน สอนตั้งแต่ปัญจวัคคีย์ ในอนัตตลักขณสูตร สูตรที่สอง ต่อจากธัมมจักกัปปวัตตนสูตร ก็ขึ้นมาสู่ อนัตตลักขณสูตร สอนถึงความเป็นอนัตตา อนัตตาก็คือมันเป็นของที่ไม่ควรยึดควรถื ... อ่านต่อ
หมายรู้ให้ถูก
สติระลึกรู้กาย สัญญาหมายรู้ความเป็นไตรลักษณ์ของกาย ปัญญาก็เกิด สติระลึกรู้เวทนา ความรู้สึกสุขทุกข์ สัญญาหมายรู้อย่างถูกต้อง ปัญญาก็เกิดก็วาง พอปัญญาเกิดมันจะละ มันจะวาง มันจะเป็นตัวตัด ปล่อยวาง มันวางของมันเอง ไม่มีใครสั่งปัญญาให้เกิดได้หรอก อาศัยการ ... อ่านต่อ
การเจริญสติปัฏฐาน
สติเป็นตัวรู้เท่าทันความเคลื่อนไหวเปลี่ยนแปลงของกายของใจเรา ฉะนั้นสติที่รู้กายรู้ใจ เรียกว่าสติปัฏฐาน สติอย่างอื่นไม่เรียกว่าสติปัฏฐาน เขาเรียกว่าเป็นสติเฉยๆ ไม่ใช่สัมมาสติ สิ่งที่เป็นสัมมาสติ คือสติปัฏฐาน จำไว้เลย พระพุทธเจ้าบอกเลยว่าสัมมาสติ อธิบาย ... อ่านต่อ
“การปฏิบัติธรรมมี ๓ อัน อันแรก เราต้องรักษาศีล ๕ ข้อไว้ อันที่สอง คือการทำในรูปแบบ อันที่สาม คือการทำในชีวิตประจำวัน ต้องทำ
ครูบาอาจารย์ท่านสอน หัวใจของการปฏิบัติ คือ การปฏิบัติในชีวิตประจำวัน เพราะว่าชีวิตส่วนใหญ่ของเราอยู่ธรรมดานี่เอง เราไม่ได้นั่งเข้าฌานอยู่ที่ไหนเมื่อไร วันๆ หนึ่งจะทำสมาธิ เดินจงกรมได้สักเท่าไร โดยเฉพาะฆราวาส ทำได้ไม่มาก ชีวิตส่วนใหญ่เราอยู่กับโลกธรรมดานี่เอง
ถ้าเราสามารถหลอมรวมการปฏิบัติเข้าในชีวิตธรรมดาของเรานี้ได้ เราก็จะไปได้เร็วมาก ไม่แพ้พระ ในขั้นต้นๆ โสดาฯ สกาทาคาฯ ฆราวาสไม่แพ้พระหรอกในเรื่องของความเร็ว ถ้ารู้หลักของการปฏิบัติ แล้วตั้งใจปฏิบัติจริงๆ อาจจะเร็วกว่าพระด้วยซ้ำไป”
พระธรรมเทศนาหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช แผ่นที่ ๗๘ วันที่ ๗ ตุลาคม ๒๕๖๑ (ไฟล์ 611007A)
ธรรมะหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช ช่วงส่งการบ้าน
ใช้คำบริกรรมพุทโธในระหว่างวัน เคยเห็นสภาวธรรม เห็นว่าร่างกายนี้ไม่ใช่ตัวเรา ปัญหาคือช่วงนี้ปฎิบัติธรรมแล้วจิตรวมยากขึ้น ขอคำแนะนำเพื่อให้จิตรวม
คำถาม: ถือศีล 5 ทำในรูปแบบด้วยการเดินจงกรม 30 นาที นั่งสมาธิ 30 นาที ใช้คำบริกรรมพุทโธ ในระหว่างวัน พยายามมีสติ รู้สึกตัว ใช้กายเคลื่อนไหวเป็นรูป ใจที่รู้เป็นนาม เป็นเครื่องอยู่ เคยเห็นสภาวธรรม เห็นว่าร่างกายนี้ไม่ใช่ตัวเรา ปัญหาคือช่วงนี้ปฎิบัติธรรมแล้วจิตรวมยากขึ้น ขอคำแนะนำเพื่อให้จิตรวมและเพื่อให้การปฏิบัติเจริญขึ้นต่อไปค่ะ หลวงพ่อ: เวลาที่จิตมันเจริญปัญญาเป็น มันจะไม่ยอมรวมง่ายๆ หรอก มันรวมยากขึ้น ช่วงที่ยังเดินปัญญาไม่เป็น มันจะรวมลูกเดียว ตอนนี้พอจิตมันเจริญปัญญาแล้วมันยอมไม่รวม ทำอย่างไร ... อ่านต่อ
ทำในรูปแบบด้วยการนั่งสมาธิ ทำไปสักพักลมหายไป รู้สึกเหมือนหายใจด้วยหน้าอก และเริ่มเห็นจิตคิดเรื่องต่างๆ สลับไปมา และความคิดก็น้อยลงเรื่อยๆ สุดท้ายก็เห็นเพียงแต่การหายใจด้วยหน้าอก และนิ่งๆ อยู่แบบนั้น
คำถาม: ใช้การดูลม สลับกับดูอิริยาบถในระหว่างวัน ทำในรูปแบบด้วยการนั่งสมาธิ ทำไปสักพักลมหายไป รู้สึกเหมือนหายใจด้วยหน้าอก และเริ่มเห็นจิตคิดเรื่องต่างๆ สลับไปมา และความคิดก็น้อยลงเรื่อยๆ สุดท้ายก็เห็นเพียงแต่การหายใจด้วยหน้าอก และนิ่งๆ อยู่แบบนั้น ขอหลวงพ่อแนะนำว่าควรทำอย่างไรต่อครับ หลวงพ่อ: ก็อยู่อย่างนั้นล่ะ แล้วพอจิตมันถอยออกมา มันเกิดกิเลสอะไรคอยรู้ทันไป หรือถอยออกมาแล้วยังไม่มีกิเลส ร่างกายเคลื่อนไหวก็รู้สึกไป ฉะนั้นเวลาจิตมันเข้าไปตรงนั้น มันจะเข้าสมาธิ ไม่เป็นไร ไม่เสีย เพราะในสมาธิที่คุณ ... อ่านต่อ
ภาวนาพุทโธเห็นจิตผู้รู้ มองจิตที่กำลังจะคิด เห็นจิตอีกดวงมองจิตผู้รู้ เห็นการเกิดดับของจิต เกิดความรู้ว่าความเข้าใจมาจากปฏิบัติ ไม่ใช่จากการฟังหรือการคิด
คำถาม: ภาวนาพุทโธเห็นจิตผู้รู้ มองจิตที่กำลังจะคิด เห็นจิตอีกดวงมองจิตผู้รู้ เห็นการเกิดดับของจิต เกิดขึ้นเองบังคับไม่ได้ เกิดความรู้ว่าความเข้าใจมาจากปฏิบัติ ไม่ใช่จากการฟังหรือการคิด เชื่อ และสนุกกับการปฏิบัติ ขอหลวงพ่อชี้แนวทางเพื่อความก้าวหน้าครับ หลวงพ่อ: ภาวนาได้ดีอยู่ แต่มันมีสิ่งที่ล่อ แหลมมากๆ เลย อย่าไปดูตัวผู้รู้ พอเราดูตัวผู้รู้ มันจะกลายเป็นตัวถูกรู้ แล้วก็มีตัวผู้รู้ใหม่ขึ้นมาอีก แล้วดูไปจะไม่มีที่สิ้นสุด ตัวนี้ที่เรียก วิญญาณัญจายตนะ ดูวิญญาณคือ ดูจิต จิตผู้รู้นั่นล่ะ ดูแล้วมันกลา ... อ่านต่อ
ระหว่างวันพยายามรู้สึกตัว ถ้าวันไหนยุ่งอยู่กับงานมาก จะรู้สึกตัวได้น้อย ตอนกลางคืนปฏิบัติในรูปแบบ จิตมักตกภวังค์
คำถาม: ภาวนาโดยใช้ “เมตตา คุณณัง อะระหัง เมตตา” เป็นวิหารธรรม ระหว่างวันพยายามรู้สึกตัวเท่าที่ทำได้ ถ้าวันไหนยุ่งอยู่กับงานมาก จะรู้สึกตัวได้น้อย ตอนกลางคืนปฏิบัติในรูปแบบ จิตมักตกภวังค์ ขอกรรมฐานที่เหมาะกับหนูค่ะ หลวงพ่อ: ถ้ามันเหนื่อย จิตมันก็ต้องตกภวังค์ล่ะ อย่างกลางวันเราทำงาน เหนื่อยทางร่างกาย หรือเราคิดงานเยอะ ไปนั่งสมาธิตอนค่ำมันก็หลับแล้วล่ะ จิตมันต้องการพัก เป็นเรื่องธรรมดา เราตื่นเช้าขึ้นมานิดหนึ่ง เรามาภาวนา ยังไม่หลับ ไปภาวนาตอนเหนื่อยๆ มันก็จะหลับ แล้วในชีวิตเรา คอยรู้สึกตัว มีเวลาว ... อ่านต่อ
งานวิจัยว่านั่งสมาธิแล้วฉลาด เลยนั่ง แต่ไปเพ่ง เลยปรับวิธีใหม่ นั่งแบบดูจิต แต่มีกายและคำบริกรรมเป็นฐาน เวลาจิตหลงใช้รู้สึกลมหายใจ หรือกายเข้ามาช่วย
คำถาม: มีงานวิจัยว่านั่งสมาธิแล้วฉลาด ผมเลยนั่ง แต่ไปเพ่ง จนรู้สึกว่าเครียดมา 3 เดือนแล้ว หลวงพ่อ: อย่างนั้นจะโง่กว่าเก่า สมองเสื่อม ผมเปิดเจอช่อง YouTube ของหลวงพ่อ เลยปรับวิธีใหม่ ปฏิบัติตามคำสอนหลวงพ่อมา 6 เดือน นั่งแบบดูจิต แต่มีกายและคำบริกรรมเป็นฐาน หลวงพ่อ: ใช้ได้ เวลาจิตหลงใช้รู้สึกลมหายใจ หรือกายเข้ามาช่วย ผมแยกกายและจิตได้ใช่ไหมครับ หลวงพ่อ: ได้ แยกได้ สมาธิก็ดี สมาธิดีขึ้นแล้ว เมื่อไม่กี่วันนี้มีพระโทร. มา บอกพาครูบาอาจารย์องค์หนึ่งไปหาหมอ ที่จริงไม่ได้พาไป ครูบาอาจารย์ท่านไปหาหมอ ราย ... อ่านต่อ
นั่งสมาธิหายใจพุทโธ จะเห็นตัวเองนั่ง จิตได้ยิน รู้ว่าได้ยิน จิตฟุ้งรู้ว่าฟุ้ง จิตคิดถึงคู่ชีวิตที่เสียไป มีทุกข์มาก
คำถาม: นั่งสมาธิหายใจพุทโธ พอลมหายใจละเอียดขึ้น จะเห็นตัวเองนั่ง จิตได้ยิน รู้ว่าได้ยิน จิตฟุ้งรู้ว่าฟุ้ง จิตคิดถึงคู่ชีวิตที่เสียไป มีทุกข์มาก น้ำตาไหลไม่หยุด จิตบอกว่าอนิจจัง รู้เหตุว่าเป็นเพราะกิเลส อยากทำอะไรให้ ตอนที่เขายังมีชีวิตอยู่ จิตอีกดวงก็บอกว่า ทำได้คือภาวนาส่งบุญ ทุกข์จึงดับ เมื่อจิตเพ่งจะทำสมถะ จิตคิดนำหรือเห็นความไม่เที่ยงจริงๆ คะ หลวงพ่อ: ภาวนาได้ดี ดีเยอะๆ เลย ทำมาถูกแล้ว สมาธิก็ใช้ได้ สังเกตไหม ใจเราอ่อนโยน ใจเรานุ่มนวล มันไม่ได้แข็งทื่อๆ กระด้างๆ จิตใจอย่างนี้ เป็นจิตที่เป็นก ... อ่านต่อ
เจริญสติรู้สึกตัวในชีวิตประจำวัน รู้สึกได้ไม่ค่อยชัด รู้สึกว่ามีโมหะมาก ฟุ้ง ที่ปฏิบัติอยู่จิตตั้งมั่นบ้างหรือไม่คะ
คำถาม: นั่งสมาธิวันละ 30 นาที และเจริญสติรู้สึกตัวในชีวิตประจำวัน รู้สึกได้ไม่ค่อยชัด รู้สึกว่ามีโมหะมาก ฟุ้ง บางครั้งเห็นร่างกายหายใจบ้าง ที่ปฏิบัติอยู่จิตตั้งมั่นบ้างหรือไม่คะ หลวงพ่อ: จิตยังฟุ้งอยู่ จิตฟุ้งมันก็ไม่ตั้งหรอก จิตฟุ้งมันก็โคลงเคลงๆ รู้สึกร่างกายไปสบายๆ อย่าไปเริ่มต้นด้วยการไปดูจิตเอา จิตมันดูยาก มันไม่มีรูปร่าง ไม่มีตัวตน มันหนีเก่ง ร่างกายนี้มันไม่หนีไปไหนหรอก รู้สึก ร่างกายหายใจรู้สึก ร่างกายยืน เดิน นั่ง นอน รู้สึก พยายามรู้สึกตัวเยอะๆ แล้วต่อไปอะไรเกิดขึ้นในจิต มันจะเห็นได้เอ ... อ่านต่อ
ไหว้พระ สวดมนต์ นั่งสมาธิ แต่จิตใจไม่ดีขึ้น ฟุ้งซ่าน มีเป้าหมายอยากพ้นทุกข์ แต่ลึกๆอยากมีความสุข
คำถาม: ไหว้พระ สวดมนต์ นั่งสมาธิทุกวัน แต่จิตใจไม่ดีขึ้น ไม่นั่งหลับก็ฝันร้าย ชอบเปรียบเทียบ ฟุ้งซ่านมองแต่ข้อเสียคนอื่น ฟังหลวงพ่อทุกวัน ตอนฟังก็เข้าใจอย่างดี แต่พอฟังเสร็จก็เหมือนเดิม มีเป้าหมายอยากพ้นทุกข์ แต่ลึกๆ อยากมีความสุข ทุกวันอยู่กับลมหายใจ แล้วคอยดูนิสัยตัวเอง ขอกรรมฐานที่เหมาะสมค่ะ หลวงพ่อ: ปัญหาหลักของเรา คือเราอยากได้ความสุข เราไม่ได้อยากพ้นทุกข์ ทำอย่างไรจะได้ความสุข ก็ต้องได้รูป ได้เสียง ได้กลิ่น ได้รสที่สัมผัสที่พอใจ มีคนเอาอกเอาใจ มันก็มีความสุข ภาวนาก็อยากจะเจอแต่คนดีๆ คนชั่ว ... อ่านต่อ
ปฏิบัติในรูปแบบ มีเครื่องอยู่เป็นคำบริกรรม ใระหว่างวันรู้สึกว่ามีสติได้บ่อยขึ้น รู้สึกจิตมีกำลังมากขึ้น อดทนเข้มแข็งขึ้น ยอมรับสิ่งต่างๆ ได้มากขึ้น
คำถาม: ปฏิบัติในรูปแบบด้วยการสวดมนต์ เดินจงกรมพร้อมบริกรรมไปด้วย มีเครื่องอยู่เป็นคำบริกรรม ระหว่างวันรู้สึกว่ามีสติได้บ่อยขึ้น รู้สึกจิตมีกำลังมากขึ้น อดทนเข้มแข็งขึ้น ยอมรับสิ่งต่างๆ ได้มากขึ้น เห็นถูกหรือคิดไปเองคะ หลวงพ่อ: เห็นถูก แต่ต้องทำอีก ทำไปเรื่อยๆ มันดีขึ้นแต่มันยังไม่พอ สมาธิมันดีขึ้น สมาธิมันก็ยังไม่พอ สังเกตไหมขณะนี้ จิตเราออกนอก ดูออกไหม จิตมันเคลื่อนไปอยู่ข้างนอก แล้วไปค้างนิ่งๆ อยู่ สังเกตออกหรือเปล่า เออ ไม่ออกก็บอกไม่ออก อย่ามาหลอก หลอกหลวงพ่อไม่ได้กิน ขณะนี้จิตเรายังไม่เข้าม ... อ่านต่อ
กินยารักษาอาการซึมเศร้า อาการดีขึ้นบ้าง ภาวนามีความรู้สึกสะเทือนกลางอก ดูกายใจทำงาน แต่รู้สึกใช้กำลังมาก
คำถาม: ภาวนาสม่ำเสมอ มีความรู้สึกสะเทือนที่กลางอก เศร้าหมองง่าย หลังปีใหม่กลับมากินยารักษาซึมเศร้า อาการดีขึ้นบ้าง ภาวนาในรูปแบบ สวดมนต์ และเดินจงกรม ระหว่างวันนึกพุทโธ ดูกายใจทำงาน อดทนดูการเปลี่ยนแปลง แต่รู้สึกใช้กำลังมาก ขอการบ้านครับ หลวงพ่อ: ที่เรารู้สึกกินแรงมากในการภาวนาเพราะสมาธิเราไม่พอ ถ้าสมาธิพอ เราไม่รู้สึกว่ามันเหนื่อยหรอก มันไม่กินแรง ดีแล้วที่กินยา ทุกวันนี้คนไทยเรา คนชาติอื่นหลวงพ่อไม่รู้ แต่คนไทยเป็นโรคซึมเศร้าเยอะเลย ชีวิตมันพลิกแพลง ผันผวนรุนแรง รวดเร็ว ชีวิตเราเครียด เรามีอยู ... อ่านต่อ
(วันที่ 17 มิถุนายน 2565)
ตามที่วัดสวนสันติธรรมได้ประกาศปิดวัดสวนสันติธรรม เมื่อวันที่ 24 กุมภาพันธ์ 2565 เพื่อตอบสนองต่อมาตรการป้องกันโรคโควิด-19 ของทางราชการนั้น
ขณะนี้สถานการณ์โรคระบาดได้ผ่อนคลายลงแล้ว วัดสวนสันติธรรมจึงขอแจ้งให้สาธุชนทั้งหลายทราบ ดังนี้
- เปิดให้สาธุชนเข้าวัดสวนสันติธรรมได้ทุกวัน ระหว่างเวลา 7.00 – 16.00 น.
- เปิดให้ทุกท่านเข้าฟังธรรมในศาลาใหญ่ได้ โดยใช้ระบบการจอง ซึ่งดำเนินการโดย มูลนิธิสื่อธรรมหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช ทั้งนี้ผู้มีสิทธิ์จองจะต้องฉีดวัคซีนแล้วอย่างน้อย 3 เข็ม ซึ่งทางมูลนิธิฯจะประกาศวิธีการลงชื่อขอเข้าฟังธรรมให้ทราบต่อไป
- ทุกท่านจะต้องสวมหน้ากากตลอดเวลาที่อยู่ในวัดสวนสันติธรรม ยกเว้นเวลารับประทานอาหาร
- ท่านที่ประสงค์จะรับประทานอาหารจากโรงอาหาร ขอให้จัดเตรียมกล่องบรรจุอาหารและช้อนของท่านไปเอง ให้รักษาระยะห่างในการตักอาหาร แยกย้ายกันรับประทาน และเมื่อรับประทานเสร็จแล้ว ขอให้นำภาชนะและช้อนกลับไปล้างที่บ้านของท่าน
- พระภิกษุสามเณรที่เดินทางไปฟังธรรม ณ วัดสวนสันติธรรม นิมนต์ฉันภัตตาหารได้ที่โรงอาหาร 2 ในเวลาประมาณ 8.00 น. และนั่งฟังธรรม ณ ที่นั้นต่อไป ยกเว้นพระมหาเถระที่มีอายุพรรษาตั้งแต่ 20 พรรษาขึ้นไป นิมนต์เข้าไปนั่งในศาลาใหญ่ได้ และเมื่อหลวงพ่อปราโมทย์แสดงธรรมจบแล้ว จึงนิมนต์อาคันตุกะทุกรูป เข้าพบหลวงพ่อปราโมทย์ได้
- วัดสวนสันติธรรม ยังจัดให้มีการไลฟ์สดการแสดงธรรม ทั้งภาษาไทย ภาษาจีน และภาษาอังกฤษ ส่วนการส่งการบ้านกับหลวงพ่อปราโมทย์จะใช้ระบบ Zoom เพื่อเปิดโอกาสให้ทุกท่านทั่วโลกได้ส่งการบ้านอย่างเท่าเทียมกัน สำหรับท่านที่ได้เข้าฟังธรรมในศาลาใหญ่ สามารถส่งการบ้านกับผู้ช่วยสอนที่อยู่ในศาลาใหญ่ได้ หลังจบการแสดงธรรม
ทั้งนี้ตั้งแต่วันที่ 2 กรกฎาคม 2565 เป็นต้นไป