หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช
มีสติ รู้กาย รู้ใจ ตามความเป็นจริง ด้วยจิตที่ตั้งมั่นและเป็นกลาง
หลักของการปฏิบัติที่จะให้เกิดสติปัญญาแท้ๆ เกิดมรรคเกิดผลได้ มีไม่มากหรอก จำหลักสั้นๆ ไว้นิดเดียว
ให้เรามีสติ รู้กาย รู้ใจ ตามความเป็นจริง ด้วยจิตที่ตั้งมั่นและเป็นกลาง
หลวงพ่อไปรวบรวมหลักของการทำวิปัสสนากรรมฐาน ย่อลงมาเหลือเท่านี้เอง
ถ้าพูดให้ถูกๆ ก็มีสติรู้รูป รู้นาม ตามความเป็นจริง ด้วยจิตที่ตั้งมั่นและเป็นกลาง
รูปธรรม นามธรรมนั่นเอง
เรียนรู้รูปธรรมนามธรรมที่ประกอบกันเป็นตัวเรา
ส่วนหนึ่งของพระธรรมเทศนา หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วันที่ ๑๐ ตุลาคม พ.ศ. ๒๕๕๓
จากซีดีแสดงธรรม ณ วัดสวนสันติธรรม แผ่นที่ ๓๗ ไฟล์ 531010A
รู้แจ้งแทงตลอดในขันธ์ 5
ถ้าเรารู้ลงไป กิเลสเกิดหรือกุศลเกิดก็ตามเถอะ หรือร่างกายเคลื่อนไหวอยู่ รู้สึก สุข ทุกข์เกิด รู้สึก ดี ชั่วเกิด รู้สึก ถ้าเรามีสติรู้ทัน มันจะไม่ปรุงตัณหาขึ้นมาหรอก เมื่อไม่ปรุงความอยากขึ้น ตามอำนาจของกิเลส จิตใจก็จะไม่ดิ้นรนปรุงแต่ง จิตใจเราไม่ดิ้นรน ... อ่านต่อ
ทำสัมมาวายามะให้บริบูรณ์
สัมมาวายามะ คือมีความเพียรชอบ อกุศลเกิดขึ้นรู้ทัน อกุศลก็ดับไป ในขณะที่มีสติอยู่ อกุศลใหม่ก็ไม่เกิด ในขณะที่มีสตินั้น กุศลได้เกิดขึ้นแล้ว ในขณะที่สติเกิดบ่อยๆ กุศลก็จะเจริญขึ้น เพราะฉะนั้นเราจะทำสัมมาสติได้บริบูรณ์ ต้องทำสัมมาวายามะให้บริบูรณ์ มีสติร ... อ่านต่อ
กัลยาณมิตรและโยนิโสมนสิการ
พระพุทธเจ้าท่านเคยบอกว่า “กัลยาณมิตร เป็นเครื่องหมายแรกของอริยมรรค” เหมือนกับแสงเงินแสงทองตอนเช้ามืด ถ้าแสงเงินแสงทองขึ้นตรงไหน สว่างขึ้นด้านไหน เป็นเครื่องหมายแรกว่า พระอาทิตย์กำลังจะขึ้นตรงนั้น การมีกัลยาณมิตรก็เป็นเครื่องหมายแรกของการบรรลุอริยมรรค ... อ่านต่อ
จิตต้องมีกำลังของสมาธิ
การที่เราจะเกิดปัญญาแยกรูปแยกนามได้ จิตต้องมีกำลังของสมาธิ แล้วพอสติระลึกรู้กาย จะเห็นกายกับจิตมันคนละอันกัน ถ้าจิตเรามีกำลังตั้งมั่น มีสัมมาสมาธิอยู่ สติระลึกรู้เวทนา ก็เห็นเวทนากับจิตก็คนละอันกัน แต่จิตตั้งมั่นมีกำลังอยู่ สติระลึกรู้กุศล อกุศล โลภ ... อ่านต่อ
สิ่งที่เรียกว่าทุกข์ก็คือขันธ์ 5
พอมีจิตที่ตั้งมั่นมากพอแล้วก็เดินปัญญา เดินปัญญาขั้นแรกก็คือการแยกขันธ์ เห็นร่างกายมันนั่งอยู่ จิตเป็นคนรู้ เห็นสุขทุกข์เกิดขึ้น จิตเป็นคนรู้ เห็นดีชั่วเกิดขึ้น จิตเป็นคนรู้ หัดแยกไป พอแยกขันธ์ชำนาญแล้ว ต่อไปมันจะเห็นแต่ละขันธ์นั้น ตกอยู่ใต้ไตรลักษณ์ ... อ่านต่อ
ความเพียรชอบ
การที่เราคอยสังเกตจิตใจตัวเอง จะทำให้สัมมาวายามะเจริญขึ้น อกุศลใดๆ ที่มันมีอยู่ พอเราสังเกตเห็น อกุศลนั้นจะดับ แล้วขณะที่เรามีสติอยู่ อกุศลใหม่จะเกิดไม่ได้ แล้วอย่างเรากำลังมีกิเลสอยู่ แล้วเราเกิดสติขึ้นมา ตรงที่มีสติ อกุศลดับ กุศลได้เกิดขึ้นแล้ว เพร ... อ่านต่อ
อุดมการณ์ของชาววัดสวนสันติธรรม
พวกเรามีสติรู้กายรู้ใจ ตามความเป็นจริง ด้วยจิตที่ตั้งมั่นและเป็นกลาง ทำไปเรื่อยๆ แล้วถ้าดูกายหรือดูจิตไม่ได้ ก็ทำสมถะสลับไป เพื่อเป็นการชาร์จจิตให้มีพลัง พอจิตมันมีพลังตั้งมั่น สงบ ตั้งมั่นดีแล้ว เราก็เดินปัญญา ดูกายอย่างที่กายเป็น ดูจิตอย่างที่จิตเป ... อ่านต่อ
ทำสมาธิด้วยความมีสติ
วิปัสสนาคือการเห็น ปัสสนะ แปลว่าการเห็น ตรงตัวเลย วิ แปลว่าแจ้ง คือเห็นถูกต้องตามความเป็นจริง เราเห็นกายถูกต้องตามความเป็นจริง คือเห็นกายเป็นไตรลักษณ์ เห็นจิตถูกต้องตามความเป็นจริง ก็คือเห็นจิตเป็นไตรลักษณ์ เราจะเห็นตามความเป็นจริงได้ จิตต้องไม่หลงไป ... อ่านต่อ
อยากเป็นพระโสดาบัน
อยากเป็นพระโสดาบัน ขั้นแรกเลยจิตต้องตั้งมั่นขึ้นมาก่อน พอจิตตั้งมั่นแล้ว สติระลึกรู้กาย มันจะเห็นกายนี้ถูกรู้ ไม่ใช่เรา จิตตั้งมั่นแล้วสติระลึกรู้เวทนา มันก็เห็นเวทนาถูกรู้ ไม่ใช่เรา จิตตั้งมั่น สติระลึกรู้สังขารทั้งหลาย ความดีชั่วทั้งหลายที่ปรุงขึ้น ... อ่านต่อ
“การปฏิบัติธรรมมี ๓ อัน อันแรก เราต้องรักษาศีล ๕ ข้อไว้ อันที่สอง คือการทำในรูปแบบ อันที่สาม คือการทำในชีวิตประจำวัน ต้องทำ
ครูบาอาจารย์ท่านสอน หัวใจของการปฏิบัติ คือ การปฏิบัติในชีวิตประจำวัน เพราะว่าชีวิตส่วนใหญ่ของเราอยู่ธรรมดานี่เอง เราไม่ได้นั่งเข้าฌานอยู่ที่ไหนเมื่อไร วันๆ หนึ่งจะทำสมาธิ เดินจงกรมได้สักเท่าไร โดยเฉพาะฆราวาส ทำได้ไม่มาก ชีวิตส่วนใหญ่เราอยู่กับโลกธรรมดานี่เอง
ถ้าเราสามารถหลอมรวมการปฏิบัติเข้าในชีวิตธรรมดาของเรานี้ได้ เราก็จะไปได้เร็วมาก ไม่แพ้พระ ในขั้นต้นๆ โสดาฯ สกาทาคาฯ ฆราวาสไม่แพ้พระหรอกในเรื่องของความเร็ว ถ้ารู้หลักของการปฏิบัติ แล้วตั้งใจปฏิบัติจริงๆ อาจจะเร็วกว่าพระด้วยซ้ำไป”
พระธรรมเทศนาหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช แผ่นที่ ๗๘ วันที่ ๗ ตุลาคม ๒๕๖๑ (ไฟล์ 611007A)
ธรรมะหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช ช่วงส่งการบ้าน
กินยารักษาอาการซึมเศร้า อาการดีขึ้นบ้าง ภาวนามีความรู้สึกสะเทือนกลางอก ดูกายใจทำงาน แต่รู้สึกใช้กำลังมาก
คำถาม: ภาวนาสม่ำเสมอ มีความรู้สึกสะเทือนที่กลางอก เศร้าหมองง่าย หลังปีใหม่กลับมากินยารักษาซึมเศร้า อาการดีขึ้นบ้าง ภาวนาในรูปแบบ สวดมนต์ และเดินจงกรม ระหว่างวันนึกพุทโธ ดูกายใจทำงาน อดทนดูการเปลี่ยนแปลง แต่รู้สึกใช้กำลังมาก ขอการบ้านครับ หลวงพ่อ: ที่เรารู้สึกกินแรงมากในการภาวนาเพราะสมาธิเราไม่พอ ถ้าสมาธิพอ เราไม่รู้สึกว่ามันเหนื่อยหรอก มันไม่กินแรง ดีแล้วที่กินยา ทุกวันนี้คนไทยเรา คนชาติอื่นหลวงพ่อไม่รู้ แต่คนไทยเป็นโรคซึมเศร้าเยอะเลย ชีวิตมันพลิกแพลง ผันผวนรุนแรง รวดเร็ว ชีวิตเราเครียด เรามีอยู ... อ่านต่อ
เห็นจิตตัวผู้รู้ดูกายอยู่ รู้สึกตัวบ่อยมาก แต่ไม่ค่อยเห็นอารมณ์ที่มากระทบเหมือนกับรู้สึกทรงตัวอยู่เฉยๆ
คำถาม: ตอนบวช หลวงพ่อเคยบอกว่าให้ดูกายเป็นฐานไปเรื่อยๆ แล้วมันจะเห็นจิตเอง ช่วงนี้ผมเห็นจิตตัวผู้รู้ดูกายอยู่ ไม่รู้ว่าใช่จิตไหม รู้สึกตัวบ่อยมาก แต่ไม่ค่อยเห็นอารมณ์ที่มากระทบเหมือนกับรู้สึกทรงตัวอยู่เฉยๆ ไม่รู้ว่าเป็นเพราะทำในรูปแบบผิดหรือเปล่าครับ หลวงพ่อ: ขันธ์มันก็แยกได้ จิตมันก็ตั้งมั่นได้ แต่มันติดสมาธิ ตรงที่ทำไปแล้ว มันก็ไปรู้ตัวนิ่งๆ เฉยๆ อยู่ อันนี้มันติดสมาธิ ต้องต้อนมันออกมาเจริญปัญญา ถ้าจิตมันไปนิ่งๆ เฉยๆ ออกมาดูกายต่อเลย แล้วช่วยมันคิดพิจารณาลงไป ร่างกายนี้ไม่เที่ยง เป็นทุกข์ เป็น ... อ่านต่อ
เวลาโกรธแล้วรู้ทัน ความโกรธดับไป แต่ความโกรธก็ผุดขึ้นมาใหม่ อยากรู้ว่าถ้าสติตัวจริงเกิด ทำไมความโกรธยังผุดขึ้นมาเรื่อยๆ
คำถาม: สมถะ ใช้ดูลมหายใจ ในชีวิตประจำวัน ใช้ดูจิต เวลาโกรธแล้วรู้ทัน ความโกรธดับไป แต่ความโกรธก็ผุดขึ้นมาใหม่ บางทีก็รู้ทัน บางทีก็ไม่ทัน อยากรู้ว่าถ้าสติตัวจริงเกิด ทำไมความโกรธยังผุดขึ้นมาเรื่อยๆ หลวงพ่อ: ความโกรธเกิดเพราะมีเหตุ ไม่มีเหตุไม่เกิด เหตุของความโกรธคือตัวพยาบาทวิตก เราไปคิดในทางลบ มันจะโกรธ มันโกรธขึ้นมา เรามีสติรู้ มันดับ เราคิดใหม่ โกรธใหม่ เราไปคิดถึงเรื่องที่ทำให้โกรธ ความโกรธก็ผุดขึ้นมาใหม่ ไม่ใช่ความโกรธตัวเก่าหรอก มันเกิด อันนั้นพอสติรู้มันก็ดับ แต่พอเราไปคิดถึงคนที่เราโกรธ ... อ่านต่อ
รักกายมาก กลัวมันตาย เวลาภาวนาจึงมักจะน้อมจิตให้เบลอๆ ซึมๆ คิดว่าเวลาเหลือน้อยแล้ว อยากตั้งใจปฏิบัติ แต่พอร่างกายกลับมาแข็งแรง จิตก็กลับมาประมาทเหมือนเดิม ไม่เข็ดหลาบ
คำถาม: รักกายมาก กลัวมันตาย เวลาภาวนาจึงมักจะน้อมจิตให้เบลอๆ ซึมๆ เพราะกลัวและอยากหนีจากทุกข์ แต่กลายเป็นทำให้เผลอหลับบ่อย คิดว่าเวลาเหลือน้อยแล้ว อยากตั้งใจปฏิบัติ แต่พอร่างกายกลับมาแข็งแรง จิตก็กลับมาประมาทเหมือนเดิม ไม่เข็ดหลาบ เป็นแบบนี้หลายครั้งแล้ว ควรทำอย่างไรดีครับ หลวงพ่อ: สอนมันลงไปเลย พิจารณาเลย ในบรรดาความสุขทั้งหลายที่ผ่านมาในชีวิตเรา มันล้วนแต่มาแล้วก็ไปทั้งสิ้น ในบรรดาสิ่งที่เรารักทั้งหลาย มาแล้วก็ไปทั้งสิ้น ไม่ว่าเราอยู่กับอะไร เราประสบกับอะไร จะเป็นคนหรือไม่ใช่คนก็ตาม ทุกอย่างมา ... อ่านต่อ
เห็นตัวเองมีกามราคะมาก จึงรักษาพรหมจรรย์อีก 1 ข้อ ขณะที่เห็นจิตเกิดราคะ โกรธหลง มันจะค่อยๆ หายไป
คำถาม: รักษาศีล 5 เห็นตัวเองมีกามราคะมาก จึงรักษาพรหมจรรย์อีก 1 ข้อ รูปแบบทำโดยสวดมนต์ เดินจงกรม นั่งสมาธิ ระหว่างวันเห็นร่างกายเป็นของถูกรู้ ดูจิตเกิดราคะ โกรธ หลง ขณะที่เห็นจิตเกิดราคะ โกรธหลง มันจะค่อยๆ หายไป ขอหลวงพ่อช่วยชี้แนะการปฏิบัติครับ หลวงพ่อ: การภาวนาอย่าให้เครียดเกินไป บางทีเราเคี่ยวเข็ญตัวเองรุนแรงเกินไป มันจะเครียด ค่อยๆ พัฒนาเป็นลำดับๆ ไป อย่างการถือพรหมจรรย์ อยู่ๆ หักดิบถือพรหมจรรย์แล้วใจมันจะเครียด ค่อยๆ ทำ ค่อยๆ ฝึกไป เราไม่ใช่พระ บางทีกดดันตัวเองเยอะไป มันก็ภาวนาลำบากนิดหนึ่ง ... อ่านต่อ
ไม่แน่ใจความหมายของคำว่าภาวนา พยายามรู้สึกตัว ดูข้อเสียเบื้องหลังของตัวเอง พื้นฐานคิดมาก วกวนและคิดร้าย
คำถาม: ไม่แน่ใจความหมายของคำว่า ภาวนา มีศรัทธาต่อศาสนา ครูบาอาจารย์ ตั้งใจทำหน้าที่ ในชีวิตประจำวัน พยายามรู้สึกตัว ดูข้อเสียเบื้องหลังของตัวเอง ดูทันบ้างไม่ทันบ้าง พื้นฐานคิดมาก วกวนและคิดร้าย แต่มั่นใจว่ามาถูกทาง ชีวิตมีความสุขเบิกบานมากขึ้น แต่ภาวนาในรูปแบบมักถูกโมหะครอบ ขอหลวงพ่อโปรดชี้แนะค่ะ หลวงพ่อ: ภาวนาไม่ได้แปลว่าหลับหูหลับตาอะไรหรอก ภาวนาแปลว่าเจริญ เจริญอะไร มี 2 เจริญ เจริญสติ เจริญปัญญา ฉะนั้นเราก็มีเครื่องอยู่สักอย่าง แล้วจิตใจเราขยับเขยื้อน เรารู้อย่างนี้ มันเพิ่มสติ หรือร่างกายเร ... อ่านต่อ
มีปัญหาครอบครัว และปัญหาของตัวเอง ทำให้จิตมีแต่โทสะและอกุศล การดูกายไม่เคยเห็นว่าไม่เที่ยง
คำถาม: มีปัญหาครอบครัว และปัญหาของตัวเอง ทำให้จิตมีแต่โทสะและอกุศล ในชีวิตประจำวันจึงดูกายและพุทโธ ร่วมกับคิดสิ่งที่อยากให้เกิดขึ้นเป็นคำพูดในใจ เช่น ฉันยอมรับในตัวฉัน การดูกายไม่เคยเห็นว่าไม่เที่ยง เวลาโกรธบางครั้งเมื่อดูมัน ก็พอเห็นได้ว่ามันจางไป ขอหลวงพ่อแนะว่าควรทำอย่างไรต่อไป ทั้งในรูปแบบและในชีวิตประจำวันครับ หลวงพ่อ: เราอย่าไปแทรกแซงมัน จิตเศร้าใจรู้ว่าเศร้าใจ จิตโกรธรู้ว่าโกรธ จิตอยากหายเศร้า รู้ว่าอยาก จิตอยากหายโกรธ รู้ว่าอยาก รู้เข้ามาให้ถึงตัวอยาก แล้วมันจะคลายออกเอง อย่างเวลาชีวิตมี ... อ่านต่อ
หากรรมฐานที่ทำให้เกิดสติตั้งมั่นยังไม่ได้ แต่สังเกตเห็นว่าเวลาเดินจงกรมจะเห็นความคิด และรู้สึกตัวได้ดีกว่าการนั่งสมาธิ
คำถาม: ไหว้พระสวดมนต์ เดินจงกรม ทุกวันก่อนนอน นั่งสมาธิบ้างบางครั้งแต่ส่วนใหญ่จะเพ่ง ไหว้พระสวดมนต์ก่อนไปทำงานตอนเช้าทุกวัน ตั้งใจรักษาศีล 5 ให้ดีที่สุด เห็นกิเลสตัวเองเยอะขึ้น บางครั้งรู้สึกน่าเกลียดและทำให้ใจเศร้าหมอง หากรรมฐานที่ทำให้เกิดสติตั้งมั่นยังไม่ได้ แต่สังเกตเห็นว่าเวลาเดินจงกรมจะเห็นความคิด และรู้สึกตัวได้ดีกว่าการนั่งสมาธิที่จะตึงแน่นหน้าอกและรู้สึกอึดอัด กราบขอคำแนะนำจากหลวงพ่อค่ะ หลวงพ่อ: ฉลาด รู้ว่าอะไรสมควรแก่ตัวเอง เดินแล้วดีก็เดินเอา สู้ ยังมีแรงเดินก็เดินไป บางองค์ท่านชำนาญใ ... อ่านต่อ
หนูอยากบวชชี จำเป็นต้องบวชชีไหมคะ
คำถาม: ปฏิบัติแล้วเห็นความจริง สิ่งไหนเกิดสิ่งนั้นดับ บางวันก็เจริญ บางวันก็เสื่อม ทำในรูปแบบโดยการนั่งสมาธิ ต้องทำตอนกลางวัน เพราะกลางคืนมักจะง่วงหลับ โทสะแรงแต่การเมตตาช่วยได้เยอะ หนูอยากบวชชี จำเป็นต้องบวชชีไหมคะ หลวงพ่อ: ทุกวันนี้บวชชียาก มันไม่รู้จะไปอยู่ที่ไหน หาที่อยู่ยาก ทางที่ดีบวชใจเราเสียดีกว่า หลวงพ่อเห็นแม่ชี บางวัดมีแม่ชีเยอะ อยู่ด้วยกันเยอะแยะก็ตีกันอยู่นั่นล่ะ แทนที่เราจะได้มีเวลาเรียนรู้ใจตัวเอง เราก็จะไปเรียนรู้แม่ชีคนอื่น มันวุ่นวาย จริงๆ อยู่บ้านเราแล้วภาวนา ดีมากเลย ครูบาอาจ ... อ่านต่อ
ทำในรูปแบบด้วยการสวดมนต์ แล้วตามด้วยการนั่งสมาธิ ดูลมหายใจ แต่มักจะมีอาการเคลิ้มแล้วหลับ จึงทำให้นั่งได้ไม่นาน
คำถาม: ทำในรูปแบบด้วยการสวดมนต์ แล้วตามด้วยการนั่งสมาธิ ดูลมหายใจ แต่มักจะมีอาการเคลิ้มแล้วหลับ จึงทำให้นั่งได้ไม่นาน ระหว่างวัน เวลาทำงานจะคอยรู้กายเคลื่อนไหว รู้สึกตัวเองยังไม่ค่อยพัฒนา ขอวิหารธรรมที่เหมาะกับผมด้วยครับ หลวงพ่อ: รู้สึกกายไว้ อย่างเราจะเดิน เราเห็นกายมันเดิน ใจเป็นคนดู เวลามันนั่ง มันหายใจก็เห็นกายมันนั่ง กายมันหายใจ จิตใจเป็นคนดู ใช้กายเป็นวิหารธรรมแล้วพยายามเคลื่อนไหวไปเรื่อยๆ หางานทำ งานบ้านก็ได้ รดต้นไม้ ถ้าเลี้ยงหมาก็อาบน้ำให้หมาอะไรอย่างนี้ เคลื่อนไหว เห็นร่างกาย มันทำงาน ... อ่านต่อ
(วันที่ 17 มิถุนายน 2565)
ตามที่วัดสวนสันติธรรมได้ประกาศปิดวัดสวนสันติธรรม เมื่อวันที่ 24 กุมภาพันธ์ 2565 เพื่อตอบสนองต่อมาตรการป้องกันโรคโควิด-19 ของทางราชการนั้น
ขณะนี้สถานการณ์โรคระบาดได้ผ่อนคลายลงแล้ว วัดสวนสันติธรรมจึงขอแจ้งให้สาธุชนทั้งหลายทราบ ดังนี้
- เปิดให้สาธุชนเข้าวัดสวนสันติธรรมได้ทุกวัน ระหว่างเวลา 7.00 – 16.00 น.
- เปิดให้ทุกท่านเข้าฟังธรรมในศาลาใหญ่ได้ โดยใช้ระบบการจอง ซึ่งดำเนินการโดย มูลนิธิสื่อธรรมหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช ทั้งนี้ผู้มีสิทธิ์จองจะต้องฉีดวัคซีนแล้วอย่างน้อย 3 เข็ม ซึ่งทางมูลนิธิฯจะประกาศวิธีการลงชื่อขอเข้าฟังธรรมให้ทราบต่อไป
- ทุกท่านจะต้องสวมหน้ากากตลอดเวลาที่อยู่ในวัดสวนสันติธรรม ยกเว้นเวลารับประทานอาหาร
- ท่านที่ประสงค์จะรับประทานอาหารจากโรงอาหาร ขอให้จัดเตรียมกล่องบรรจุอาหารและช้อนของท่านไปเอง ให้รักษาระยะห่างในการตักอาหาร แยกย้ายกันรับประทาน และเมื่อรับประทานเสร็จแล้ว ขอให้นำภาชนะและช้อนกลับไปล้างที่บ้านของท่าน
- พระภิกษุสามเณรที่เดินทางไปฟังธรรม ณ วัดสวนสันติธรรม นิมนต์ฉันภัตตาหารได้ที่โรงอาหาร 2 ในเวลาประมาณ 8.00 น. และนั่งฟังธรรม ณ ที่นั้นต่อไป ยกเว้นพระมหาเถระที่มีอายุพรรษาตั้งแต่ 20 พรรษาขึ้นไป นิมนต์เข้าไปนั่งในศาลาใหญ่ได้ และเมื่อหลวงพ่อปราโมทย์แสดงธรรมจบแล้ว จึงนิมนต์อาคันตุกะทุกรูป เข้าพบหลวงพ่อปราโมทย์ได้
- วัดสวนสันติธรรม ยังจัดให้มีการไลฟ์สดการแสดงธรรม ทั้งภาษาไทย ภาษาจีน และภาษาอังกฤษ ส่วนการส่งการบ้านกับหลวงพ่อปราโมทย์จะใช้ระบบ Zoom เพื่อเปิดโอกาสให้ทุกท่านทั่วโลกได้ส่งการบ้านอย่างเท่าเทียมกัน สำหรับท่านที่ได้เข้าฟังธรรมในศาลาใหญ่ สามารถส่งการบ้านกับผู้ช่วยสอนที่อยู่ในศาลาใหญ่ได้ หลังจบการแสดงธรรม
ทั้งนี้ตั้งแต่วันที่ 2 กรกฎาคม 2565 เป็นต้นไป