แผ่นที่ ๙๔

เราปฏิบัติธรรมเราก็จะมีความสุข
เราถือศีลเราก็มีความสุข
เราทำสมาธิเราก็มีความสุข
เราเจริญปัญญาเราก็มีความสุข
แต่ความสุขมันของศีล ของสมาธิ ของปัญญา
มันก็ยังไม่เหมือนกันทีเดียว
อย่างเรารักษาศีลไว้ได้ดี
พอเรานึกถึงเรารักษาศีลมาอย่างดี พยายามจะไม่ทำผิดศีล
เราจะเกิดความรู้สึกอิ่มอกอิ่มใจขึ้นมา มันก็เป็นความสุขอย่างหนึ่ง
ถ้าเราฝึกสมาธิมันก็มีความสุขไปอีกแบบหนึ่ง จิตมันสงบ
บางทีรู้สึกตัวอยู่เฉยๆ ความสุขผุดขึ้นมาเอง

ถ้าเข้าฌานมันยิ่งสุขมหาศาล มันสุขแบบมันฉ่ำ มันเย็น
ความสุขของปัญญามันก็เป็นอีกแบบหนึ่ง
เวลาที่มันเกิดความรู้ถูก ความเข้าใจถูกบางสิ่งบางอย่างขึ้นมา
เข้าใจธรรมะเป็นเรื่องๆ ไป
ตรงที่มันเข้าใจมันจะมีความสุขเกิดขึ้นด้วย
ความสุขของสมาธิมันเป็นคล้ายๆ ความสุขแบบเด็กๆ
ส่วนความสุขของการเจริญปัญญานั้น
มันคล้ายๆ ความสุขของผู้ใหญ่ที่ทำงานที่ยากๆ สำเร็จ
จิตมันก็เบิกบานขึ้นมา
มันมีความสุขที่สูงกว่านั้นอีก 2 อัน
ความสุขตอนที่เกิดอริยผล
ตอนที่เกิดอริยผลจิตมันเบิกบานมหาศาล
แล้วก็ความสุขตอนที่เราสัมผัสพระนิพพาน
มันมีความสุขที่ไม่รู้จะบอกอย่างไร
ความสุขของพระนิพพาน
คือความสุขจากการพ้นทุกข์
ไม่ใช่ความสุขจากการสร้างภาวะอันใดอันหนึ่งขึ้นมา
ความสุขจากการถือศีล
ความสุขจากการทำสมาธิ
ความสุขที่เราเกิดปัญญาแต่ละเรื่องๆ
เป็นความสุขที่ยังเกิดในภพ อยู่ในภพ
มันเป็นความสุขมหาศาลถ้าเทียบกับชาวโลก
ความสุขของศีล ของสมาธิ ของปัญญาเหนือกว่า
แต่ยังเป็นโลกียะอยู่
ความสุขของมรรคผลนิพพานเป็นโลกุตตระ
โดยเฉพาะความสุขของพระนิพพานนั้นไม่มีอะไรเหมือน

หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช
วัดสวนสันติธรรม
18 มิถุนายน 2565