จิตมีโทสะเกิดถี่จนผิดสังเกต ช่วงที่นั่งสมาธิเห็นจิตส่ายไปมา ไปแอบคิด

คำถาม:

ช่วงนี้จิตมีโทสะเกิดถี่จนผิดสังเกตครับ ทำให้ต้องนั่งสมาธิเพื่อให้จิตมีกำลังมากพอ ที่จะเห็นจิตที่มีโทสะในระหว่างวัน ในช่วงหลังๆ เห็นอาการของจิตในช่วงที่นั่งสมาธิอยู่บ้างครับ คือจะเห็นจิตส่ายไปรับรู้ ส่วนต่างๆ ของร่างกายบ้าง ไปแอบคิดบ้าง โดยอาการที่จิตไปแอบคิดนี้ ส่วนใหญ่จะเห็นเป็นภาพขึ้นแวบหนึ่ง แล้วจึงแปลออกมาเป็นข้อความ หรือบางทีเห็นเป็นภาพแล้วหายไป จะวนไปอย่างนี้ตลอดช่วงของการนั่งสมาธิเลยครับ ต่างจากเมื่อก่อนที่พอนั่งสงบแล้ว จิตจะอยู่นิ่งๆ ไม่มีอาการอะไรให้เห็น ขอหลวงพ่อชี้แนะแนวทางต่อไปด้วยครับ

หลวงพ่อ:

อันแรกสุดเลยก็คือตอนนี้สมาธิไม่พอ เจริญเมตตาให้เยอะไว้ ส่วนการที่เราเห็นสภาวะของจิตใจ เห็นถูก ถ้าสมาธิพอจะดีมากๆ เลย อย่างการคิดมันคิดผ่านสัญลักษณ์ทั้งสิ้น การคิดของคน ของเทวดาก็เหมือนกัน มันจะคิดผ่านสัญลักษณ์ สัญลักษณ์ที่ใช้ในการคิด เช่นคำพูด ในนี้มันพูดขึ้นมา บางทีก็เห็นเป็นภาพ สัญลักษณ์ภาพ บางทีเป็นเสียง เป็นเสียงขึ้นมา บางทีขึ้นมาเป็นตัวหนังสือ เห็นภาพตัวหนังสือ อย่างพุทโธๆ เห็นตัวหนังสือ คือการคิดของเรามันอาศัยสัญลักษณ์คิด อันนั้นเรื่องถูกต้องแล้ว ปกติ เราสังเกตไป จิตมันคิดเรารู้ทัน มันยินดี มันยินร้าย เรารู้ทัน ตรงนั้นเราเห็นกระบวนการคิด เห็นถูกแล้ว

สังเกตไหมตอนที่ภาพมันเกิดทีแรกไม่มีกุศล ไม่มีอกุศล แล้วมันต้องมีการแปลความหมายก่อน พอแปลความหมายแล้ว มันถึงจะเกิดกุศล เกิดอกุศลได้ ตรงแปลเขาเรียกสันตีรณ หรือสัมปฏิจฉันนะ จำชื่อมันไม่ได้แล้ว มันจะแปลความ พอแปลแล้วค่อยเกิดกุศล เกิดอกุศลขึ้นมา เห็นถูกแล้ว เห็นได้ละเอียดด้วย ปัญหาเฉพาะหน้าตอนนี้ก็คือสมาธิไม่พอ ใจวุ่นวาย มันเป็นเรื่องของโลก โลกตอนนี้มันวุ่นวายเป็นอย่างนี้ล่ะ ไม่ต้องตกใจ เจริญเมตตาไว้

 

หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช
วัดสวนสันติธรรม
24 กรกฎาคม 2564