คำถาม:
หลวงพ่อ:
โยม 85 ปีแล้วหรือดูแล้วไม่นึกว่าถึง 80 ปี คนภาวนากับคนไม่ภาวนา มันไม่เหมือนกันนะ คนไม่ภาวนา 80 ปีกว่าก็ดูโทรม คนภาวนาดูผ่องใส อายุเยอะๆ ถ้ากินได้นอนได้ขับถ่ายได้ เรียกร่างกายโอเคแล้ว ที่เหลือก็เรื่องของจิตใจ เราดูลงไปในร่างกายนี้ไม่มีสิ่งอื่นนอกจากทุกข์ ดูลงเรื่อยๆ เลย กายนี้ไม่มีสิ่งอื่นนอกจากทุกข์ ความรู้สึกนึกคิดทั้งหลายที่เป็นนามธรรม ก็มีแต่ความไม่เที่ยง ความสุข ความทุกข์ กุศล อกุศล ก็เต็มไปด้วยความไม่เที่ยง เฝ้ารู้เฝ้าดูไป กายนี้ไม่มีสิ่งอื่นนอกจากทุกข์ ส่วนจิตใจเต็มไปด้วยความไม่เที่ยง ไม่มีอะไรที่เป็นไปอย่างที่ใจอยาก ใจเกิดความอยากเมื่อไร ใจก็เกิดความทุกข์เมื่อนั้น ใจไม่ได้มีความอยาก ใจก็ไม่ได้มีความทุกข์ เราเรียนรู้ร่างกายไป ร่างกายมีแต่ทุกข์ ส่วนจิตใจมีความอยากก็เกิดความทุกข์ ไม่มีความอยากมันก็ไม่ทุกข์ เราเรียนไปเรื่อยๆ ซ้ำแล้วซ้ำอีก ที่โยมฝึกอยู่ใช้ได้
ส่วนเรื่องนอนไม่หลับมันเป็นธรรมชาติ มันเกิดจากสารเคมีในสมองบางตัวที่ทำให้หลับ มันไม่ทำงาน มันหมดไปอะไรอย่างนี้ ลองปรึกษาหมอดูเพิ่มสารเคมีบางตัว ไม่ใช่ยานอนหลับ กินยานอนหลับประจำไม่ดีหรอก มันมีสารอาหารบางตัวลองปรึกษาหมอดู หลวงพ่อบอกไม่ได้หรอก เดี๋ยวจะผิดกฎหมายโฆษณา ที่โยมฝึกอยู่ดีนะ ฝึกอีก แล้วสังเกตไปจิตใจเราอยู่กับเนื้อกับตัว หรือจิตใจเราหลงไปอดีต หรือจิตใจเรากังวลอะไรไหมสังเกตไปเรื่อยๆ ทุกวันนี้มันก็เบา มันคลายออกไปเยอะแล้ว ดี ภาวนาไป
วัดสวนสันติธรรม
17 กรกฎาคม 2564