ช่วงโควิดประสบวิกฤติธุรกิจ ปัญหายังยืดเยื้ออยู่ ได้ฟังธรรมะของหลวงพ่อก็เริ่มปฏิบัติ ปัจจุบันเห็นกิเลสได้บ่อยขึ้น เดินทางบ่อย มีความกังวลกับเสียงดัง เวลาทำสมาธิในต่างแดน

คำถาม:

สวดมนต์และทำอานาปานสติ ไม่ต่ำกว่า 30 นาทีทุกวัน รู้ตัวระหว่างวัน ช่วงโควิดประสบวิกฤติธุรกิจ ปัญหายังยืดเยื้ออยู่ ได้ฟังธรรมะของหลวงพ่อก็เริ่มปฏิบัติ ปัจจุบันเห็นกิเลสได้บ่อยขึ้น มีสติได้เองบ่อยขึ้น เดินทางบ่อย มีความกังวลกับเสียงดัง เวลาทำสมาธิในต่างแดน แต่จะไม่เลิกปฏิบัติ ใช้สติดูสภาวะความกังวล ขอคำชี้แนะค่ะ

หลวงพ่อ:

ไม่ต้องแนะแล้ว ที่ทำอยู่ถูกแล้ว ฉะนั้นเวลาเราภาวนาอยู่ในที่เสียงดัง เราก็ภาวนานะ อยู่ในที่เงียบๆ เราก็ภาวนา อย่างที่หลวงพ่อเทศน์วันนี้ ตรงไหนก็ทำได้ ถ้าทำเป็น ถ้าตรงไหนอยู่ในที่ดี วิเศษแค่ไหน คนแวดล้อมดีวิเศษแค่ไหน ถ้าทำไม่เป็นก็คือทำไม่ได้ ดี ที่ทำอยู่ดีมากๆ เลย ไปทำอีกไป

เราเกิดมาตัวเปล่าๆ แล้วก็มาทำมาหากิน มีโน้นมีนี้ บางช่วงหากินง่าย บางช่วงหากินยาก มันเป็นเรื่องปกติของโลก อย่างยุคหนึ่งคนไทยเรา ใครๆ ก็ตั้งร้านขายหนังสือ มีทุกหนทุกแห่งเลย ขายดี ได้เงินเยอะ มาอีกช่วงนี้ ร้านหนังสือเจ๊งไปเกือบหมดแล้ว ตอนนี้ก็แห่ไปตั้งร้านกาแฟ อีกหน่อยหมดยุคร้านกาแฟ มันก็คงมีอย่างอื่นอีก มันไม่มีอะไรที่ตอบโจทย์ได้ตลอดกาลหรอก มันจะเปลี่ยนไปเรื่อยๆ แต่สิ่งที่เราทำได้ในทุกๆ สถานการณ์ เราภาวนาของเราล่ะ เรามีความสุขอยู่ท่ามกลางปัญหาได้ แต่ไม่ใช่ละเลยทอดทิ้งปัญหา

มีปัญหาก็แก้ไปเต็มที่ แต่ทำเต็มที่แล้วได้ผลแค่ไหน โอเค มันเต็มที่แล้ว มันได้แค่นี้ อย่างนี้เรียกว่าเรามีความสันโดษ สันโดษไม่ใช่ว่าต้องอดอยากยากจน สันโดษหมายถึง เราทำเต็มที่แล้ว มันได้ผลอย่างนี้ ก็แค่นี้ แต่ใจเรามีความสุข เอาตัวนี้นะ บางคนมันเอาคำว่าพอเพียงไปเล่น ไม่รู้จักคำว่าพอเพียง คำว่าพอเพียงตัวนี้ คือคำว่าสันโดษ ไม่ใช่แปลว่าต้องอยู่อย่างอนาถา รวยได้ก็รวยๆ จนได้ก็รวยได้ ไม่ต้องกลัว

หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช
วัดสวนสันติธรรม 18 พฤษภาคม 2567