ใช้พุทโธเป็นวิหารธรรม เวลาเห็นกิเลสตัวเอง จะรู้สึกมาที่ลมหายใจและท่องพุทโธ เวลาโกรธคุมตัวเองไม่ค่อยได้ หลังโกรธจบไปแล้วทุกข์ คุมความโกรธอย่างไรดีครับ

คำถาม:

ถือศีล 5 เดินจงกรมสลับนั่งสมาธิ ใช้พุทโธเป็นวิหารธรรม ระหว่างวันพยายามรู้สึกตัว แต่ทำได้ไม่บ่อย เวลาเห็นกิเลสตัวเอง จะรู้สึกมาที่ลมหายใจและท่องพุทโธ เห็นความคิดสลับไปมา เวลาโกรธคุมตัวเองไม่ค่อยได้ หลังโกรธจบไปแล้วทุกข์ทรมานใจเป็นอย่างมาก คุมความโกรธอย่างไรดีครับ

หลวงพ่อ:

คุมไม่ได้หรอก แต่ถ้าเราเห็นว่าพอโกรธไปแล้ว สิ่งที่ตามมาคือทุกข์ เห็นบ่อยๆ ต่อไปจิตไม่เอาหรอก มันเห็นทุกข์ เห็นทุกข์เห็นโทษ จิตก็ค่อยๆ คลายออกๆ เวลาเราโกรธคนอื่น แต่คนแรกที่ทุกข์และคนสุดท้ายที่ทุกข์ก็คือตัวเราเอง มันทุกข์ ไม่ต้องแก้ ยิ่งอยากแก้ ยิ่งโทสะแรง โกรธขึ้นมาก็รู้ หายโกรธก็รู้ ถ้าโกรธแล้วทำผิดศีล เช่นไปด่าคน อันนั้นต้องรับวิบาก ได้รับวิบากแก้ไม่ได้ อย่างเราโกรธแล้วเราด่าเขา เขาก็เกลียดเรา จิตใจเราเวลาเราอารมณ์ไม่ดี เราก็ว่าคนโน้นว่าคนนี้ เคยตัว จิตจะว่าคนได้เร็วขึ้นๆ อันนี้เป็นวิบากของเราที่เราสะสม เราจะเป็นคนไม่ดี

ฉะนั้นเราอาศัยสติ โกรธขึ้นมาแล้วรู้ รู้ไม่ทันไปละเมิดศีลเข้า แล้วจิตเศร้าหมอง เราก็เห็นทุกข์เห็นโทษ เออนะ มีกิเลสแล้วไปกระทำกรรมไม่ดี ก็มีวิบากที่เศร้าหมอง แก้ไม่ได้นะวิบาก ต้องรับ แล้วต่อไปจิตจะเข็ดขยาด โอ้ โกรธทีไรก็ทุกข์ทุกทีเลย เห็นอย่างนี้ แล้วก็เลิกโกรธไปเองล่ะ จริงจังกับชีวิตเยอะเกินไปไม่ดี เหนื่อย เราจริงจังกับชีวิตมาก เราเองก็เหนื่อย คนรอบๆ เราก็เหนื่อยด้วย อีซี่ๆ หน่อย อีซี่ๆ ไว้ เออ จิตอย่างนี้ถึงจะดี แล้วคนรอบตัวเราก็ เฮ้อ เบอร์ 7 เห็นไหม จิตมีความสุขขึ้นมา ง่ายๆ อย่างนี้ ดูไป คือยิ่งไปเค้นมันยิ่งเครียด

หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช
วัดสวนสันติธรรม 25 มิถุนายน 2566