หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช

มีสติ รู้กาย รู้ใจ ตามความเป็นจริง ด้วยจิตที่ตั้งมั่นและเป็นกลาง

หลักของการปฏิบัติที่จะให้เกิดสติปัญญาแท้ๆ เกิดมรรคเกิดผลได้ มีไม่มากหรอก จำหลักสั้นๆ ไว้นิดเดียว
ให้เรามีสติ รู้กาย รู้ใจ ตามความเป็นจริง ด้วยจิตที่ตั้งมั่นและเป็นกลาง
หลวงพ่อไปรวบรวมหลักของการทำวิปัสสนากรรมฐาน ย่อลงมาเหลือเท่านี้เอง
ถ้าพูดให้ถูกๆ ก็มีสติรู้รูป รู้นาม ตามความเป็นจริง ด้วยจิตที่ตั้งมั่นและเป็นกลาง
รูปธรรม นามธรรมนั่นเอง
เรียนรู้รูปธรรมนามธรรมที่ประกอบกันเป็นตัวเรา

ส่วนหนึ่งของพระธรรมเทศนา หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วันที่ ๑๐ ตุลาคม พ.ศ. ๒๕๕๓
จากซีดีแสดงธรรม ณ วัดสวนสันติธรรม แผ่นที่ ๓๗ ไฟล์ 531010A

จับหลักให้แม่น

จับหลักให้แม่น

ถ้าเรารู้หลักของการปฏิบัติ การปฏิบัติไม่ว่าสมถะหรือวิปัสสนาจะไม่ใช่เรื่องยาก สมถะเราเลือกอารมณ์ที่เราอยู่ด้วยแล้วมีความสุข แล้วก็ต้องมีสติกำกับตลอด สงบก็ช่าง ไม่สงบก็ช่าง แต่ต้องมีสติไว้ แล้วก็ทำกรรมฐานไปเรื่อยๆ ไม่นานจิตจะสงบ แล้วก็มีเรี่ยวมีแรง แล้ ... อ่านต่อ
คอยรู้เท่าทันความคิดของตัวเอง

คอยรู้เท่าทันความคิดของตัวเอง

เราพยายามรอบคอบ สังเกตจิตใจของเราอย่างซื่อตรง ระมัดระวัง ค่อยๆ สังเกตไป อะไรมาอยู่เบื้องหลังความคิดของเรา กุศลหรืออกุศล โลภหรือเปล่า โกรธหรือเปล่า หลงหรือเปล่า สังเกตไป ถ้าเราทำตรงนี้ได้ คำพูด การกระทำ การเลี้ยงชีวิตของเรา จะสะอาดหมดจดมากขึ้นๆ แล้วกา ... อ่านต่อ
แม่บทใหญ่ของการปฏิบัติ

แม่บทใหญ่ของการปฏิบัติ

แนวทางของอริยสัจเป็นแนวทางที่เป็นแม่บท ถ้าการปฏิบัติเราพลาดจากหลักอริยสัจ ผิดแน่นอน หลักของอริยสัจก็คือ ทุกข์ก็ให้รู้ สมุทัยให้ละ นิโรธทำให้แจ้ง มรรคทำให้เจริญ ถ้าหลุดออกจากหลักนี้ก็ผิด ถ้าทำตามหลักนี้ได้ มันก็จะเข้าไปสู่องค์ธรรม 12 ตัว อะไรคือทุกข์ ... อ่านต่อ
GPS เส้นทางการปฏิบัติ

GPS เส้นทางการปฏิบัติ

หลวงพ่อจะต่างกับครูบาอาจารย์ทั่วไป ส่วนใหญ่ท่านจะสอนให้เดินทีละก้าว เอ้า ไปพุทโธ พอสัก 3 ปีก็ค่อยมาว่ากันต่อ ซึ่งคนรุ่นนี้มันทำไม่ได้ ที่หลวงพ่อสอนมันเลยเป็นภาพทั้งกระดานเลย เหมือนเราดู GPS เราไม่ได้ดูเฉพาะหน้านี้ใช่ไหม เริ่มต้นเราก็ดูภาพรวมก่อน จากก ... อ่านต่อ
เราสามารถปฏิบัติธรรมได้ตลอดเวลา

เราสามารถปฏิบัติธรรมได้ตลอดเวลา

เราสามารถสร้างความดีขึ้นในจิตใจเราได้ในทุกๆ สถานการณ์ ฉะนั้นที่บอกว่าเราไม่มีเวลาจะสร้างความดี ไม่มีเวลาปฏิบัติอะไร เพราะยังไม่เข้าใจคำว่าปฏิบัติ ไปคิดว่าการปฏิบัติคือการนั่งสมาธิ เดินจงกรม หลวงพ่อบอกเลย หลวงพ่อภาวนามา นั่งสมาธิ เดินจงกรมพอประมาณเท่า ... อ่านต่อ
ฝึกให้จิตมีแรงแล้วเดินปัญญา

ฝึกให้จิตมีแรงแล้วเดินปัญญา

การฝึกจิตใจมันมี 2 ขั้นตอน ขั้นฝึกให้จิตสงบมีเรี่ยวมีแรง กับฝึกให้จิตตั้งมั่น ฝึกให้จิตสงบก็คือฝึกให้จิตมันรู้จักหยุดเสียบ้าง ธรรมดาจิตเราวิ่งพล่านๆ ทั้งวัน เดี๋ยววิ่งไปคิด เดี๋ยววิ่งไปดู วิ่งไปฟัง วิ่งไปดมกลิ่น วิ่งไปลิ้มรส วิ่งไปรู้สัมผัสทางร่างกาย ... อ่านต่อ
ถ้าจิตตั้งมั่นจะเห็นไตรลักษณ์

ถ้าจิตตั้งมั่นจะเห็นไตรลักษณ์

ต้องมาฝึกจิตให้มันตั้งมั่นจริงๆ ทำกรรมฐานสักอย่างหนึ่ง จิตเคลื่อนไปไหนก็รู้ จิตหลงไปคิดก็รู้ จิตถลำลงไปเพ่งก็รู้ รู้อย่างนี้เยอะๆ จิตมันจะค่อยตั้งมั่นเด่นดวงขึ้นมา คราวนี้ไม่ได้เจตนาเลย แล้วพอจิตมันตั้งมั่น สติระลึกรู้กาย เห็นเลยกายไม่ใช่เรา ระลึกรู้ ... อ่านต่อ
ถนัดอะไรก็เอาอันนั้นก่อน

ถนัดอะไรก็เอาอันนั้นก่อน

การปฏิบัติ ไม่ต้องมานั่งเถียงกันหรอก สายไหนดีกว่าสายไหน ถ้าถูกหลักแล้วก็ดีหมด ถ้าผิดหลักก็ไม่ดีหรอก ไม่ว่าเริ่มต้น เราจะดูกาย หรือดูเวทนา หรือดูจิต สุดท้ายมันก็ลงมาที่จิตทั้งหมด ลงที่เดียวกันหมด ไม่ต้องเถียงกัน เพียงแต่บางคนลัดเข้ามาที่จิตเลย บางคนอ้ ... อ่านต่อ
ทาน ศีล ภาวนา

ทาน ศีล ภาวนา

พระพุทธเจ้าท่านสอนเรา ให้รู้จักทำทาน หมายถึงแบ่งปันส่วนที่เกิน ให้ส่วนที่เกินไปกับคนที่เขาจำเป็นกว่าเรา อย่างเรามีเสื้อผ้าเยอะ ช่วงนี้ฤดูหนาว คนที่เขาขาดแคลน เขาจำเป็นต้องใช้เสื้อผ้าอันนี้มากกว่าเรา พวกเราไม่จำเป็นเท่าไร มีมากอะไรอย่างนี้ ท่านสอนให้ร ... อ่านต่อ

 

การปฏิบัติธรรมมี ๓ อัน อันแรก เราต้องรักษาศีล ๕ ข้อไว้ อันที่สอง คือการทำในรูปแบบ อันที่สาม คือการทำในชีวิตประจำวัน ต้องทำ

ครูบาอาจารย์ท่านสอน หัวใจของการปฏิบัติ คือ การปฏิบัติในชีวิตประจำวัน เพราะว่าชีวิตส่วนใหญ่ของเราอยู่ธรรมดานี่เอง เราไม่ได้นั่งเข้าฌานอยู่ที่ไหนเมื่อไร วันๆ หนึ่งจะทำสมาธิ เดินจงกรมได้สักเท่าไร โดยเฉพาะฆราวาส ทำได้ไม่มาก ชีวิตส่วนใหญ่เราอยู่กับโลกธรรมดานี่เอง

ถ้าเราสามารถหลอมรวมการปฏิบัติเข้าในชีวิตธรรมดาของเรานี้ได้ เราก็จะไปได้เร็วมาก ไม่แพ้พระ ในขั้นต้นๆ โสดาฯ สกาทาคาฯ ฆราวาสไม่แพ้พระหรอกในเรื่องของความเร็ว ถ้ารู้หลักของการปฏิบัติ แล้วตั้งใจปฏิบัติจริงๆ อาจจะเร็วกว่าพระด้วยซ้ำไป”

พระธรรมเทศนาหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช แผ่นที่ ๗๘ วันที่ ๗ ตุลาคม ๒๕๖๑ (ไฟล์ 611007A)

 

ธรรมะหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช ช่วงส่งการบ้าน

 

เสียคุณพ่อไป ทำให้เข้าใจการพลัดพรากมากขึ้น ทำให้เห็นถึงความน่ากลัวและเข็ดขยาดสังสารวัฏ

คำถาม: เมื่อต้นปีเสียคุณพ่อ ทำให้เริ่มเข้าใจธรรมชาติมากขึ้น การพลัดพรากมันเจ็บปวดแบบนี้ ทำให้เห็นถึงความน่ากลัวและเข็ดขยาดสังสารวัฏ บางครั้งคิดถึงพ่อ จิตใจก็ไปจมกับความรู้สึก จึงดูความเป็นอนิจจังและอนัตตาของเวทนา ทำให้ขันธ์แยกได้ละเอียดขึ้น จากเดิมดูแค่กายกับจิต หนูยังอยู่ในทางไหมคะ หลวงพ่อ: อยู่ แล้วสังเกตไหม ความทุกข์ ความเศร้าก็ของนอกๆ มาแล้วก็ไปๆ เหมือนกัน ไม่เที่ยงเหมือนกัน จะมามันก็มา จะไปมันก็ไป พอคิดขึ้นมามันก็เศร้า ไปคิดเรื่องอื่นมันก็ไม่เศร้า ค่อยดูไป มันมีแต่ของไม่คงที่ มีแต่ของห้ามไม ... อ่านต่อ

สมาธิที่ฝึกมาเพียงพอที่จะใช้แยกขันธ์และการเจริญปัญญาหรือไม่คะ

คำถาม: ฝึกสมาธิโดยตอนนั่งใช้หายใจพุทโธ ตอนเดินรู้สึกร่างกายเดิน จิตไหลทางตา ทางหู หรือไปคิดก็ตามรู้ สมาธิที่ฝึกมาเพียงพอที่จะใช้แยกขันธ์และการเจริญปัญญาหรือไม่คะ หลวงพ่อ: สมาธิที่ดีต้องเป็นสมาธิที่ไม่ได้จงใจให้เกิด จิตที่ทรงสมาธิที่ถูกต้อง ถ้าเป็นภาษาอภิธรรมต้องบอกว่าเป็นมหากุศลจิตญาณสัมปยุต ญาณสัมปยุตคือประกอบด้วยปัญญา ไม่ใช่นิ่งๆ เฉยๆ อยู่ อสังขาริกัง อสังขาริกังก็คือเกิดขึ้นอัตโนมัติ ไม่ได้ทำให้มันเกิดขึ้น ถ้าเมื่อไรเราพยายามทำสมาธิแล้วจิตเราแน่นๆ ทื่อๆ นิ่งๆ จิตดวงนั้นยังมีคุณภาพไม่พอที่จะเจ ... อ่านต่อ

เวลานั่งสมาธิชอบง่วง บางครั้งรู้สึกเหมือนตกลงไปและสะดุ้งขึ้นมา พอนั่งไปนานๆ รู้สึกจิตสงบ สบาย

คำถาม: พยายามรู้สึกตัวระหว่างวันให้บ่อยๆ แต่ยังไม่ได้มาก ฟุ้งบ่อย คิดเยอะ โทสะมาก ขี้โมโห พยายามรู้ว่าโมโห จะแน่นๆ ในอก ไม่สบาย แต่ผ่านไปสักระยะก็หาย เลยดูว่าไม่เที่ยง เวลานั่งสมาธิชอบง่วงนอนบ่อย บางครั้งรู้สึกเหมือนตกลงไปก็สะดุ้งขึ้นมา พอนั่งไปนานๆ รู้สึกจิตสงบ สบาย ขอคำแนะนำค่ะ หลวงพ่อ: มันก็เป็นอย่างนั้นล่ะ นั่งใหม่ๆ ก็เป็นอย่างนั้น เหมือนวูบๆ วาบๆ เหมือนหล่นลงไป พอหล่นลงไปปุ๊บก็เด้งขึ้นเลย หรือการนั่ง แล้วทำไมนั่งแล้วมันซึม มันง่วง มันจะหลับ เพราะว่าในชีวิตจริงของเราฟุ้งซ่านเยอะ ถ้าเราฟุ้งซ่ ... อ่านต่อ

คิดว่าใจยังไม่เข้าฐาน จึงรู้สึกจิตใจยังไม่มุ่งมั่นเด็ดขาดพอ จิตพอจะมีแรงเข้าใจสภาวะได้บ้าง ก็เผลอสร้างตัวตนขึ้นมา วนเวียนแบบนี้ ขาดความมั่นใจ สับสน

คำถาม: คิดว่าใจยังไม่เข้าฐาน จึงรู้สึกจิตใจยังไม่มุ่งมั่นเด็ดขาดพอ ใจยังเข็ดขยาดกับบางสภาวะกลางหน้าอก สลับกับบางตอน ที่จิตพอจะมีแรงเข้าใจสภาวะได้บ้าง ก็เผลอสร้างตัวตนขึ้นมา วนเวียนแบบนี้เรื่อยไป บางครั้งขาดความมั่นใจ สับสน ขอหลวงพ่อช่วยแนะนำด้วยค่ะ หลวงพ่อ: ภาวนาต้องใจเย็นๆ ไม่รีบร้อน แต่ทำสม่ำเสมอ ใจเรามันก็ยังผูกพันอาลัยอาวรณ์ รักใคร่อยู่กับโลก อย่าไปปฏิเสธความจริง ไม่ต้องฝืน อย่างใจเรายังต้องคลุกอยู่กับโลก มันยังชอบอยู่กับโลก โบราณมีสำนวนอันหนึ่งบอก “อย่าหักด้ามพร้าด้วยหัวเข่า” เด็กยุคนี้ไม่ร ... อ่านต่อ

จิตฟุ้งซ่านทำอย่างไรดี

คำถาม: สมาธิเสื่อม ฟุ้งซ่าน อยากดี เพ่ง แก้ไม่หาย จิตไม่ค่อยยอมเดินปัญญา เข้าใจว่าสมาธิไม่พอ พยายามเพิ่มพุทโธรู้สึกตัว รู้ทันจิตที่ไหลไปคิดระหว่างวัน เคยรู้สึกว่าร่างกายคือตัวอะไรสักอย่างที่แยกจากเรา แต่ช่วงนี้ไม่รู้สึกอีก อยากรู้ว่าจิตเดินปัญญาจริงๆ บ้างไหมคะ หลวงพ่อ: มันยังไม่เดินหรอก มันเดินปัญญาสมาธิมันต้องพอ เพราะตอนนี้จิตมันฟุ้งซ่าน จิตฟุ้งซ่านทำอย่างไรดี จุดธูปอ้อนวอน “จิตเอ๋ย จงสงบ” มันทำไม่ได้ เราไปสั่งจิตว่า “จงอย่าฟุ้งซ่าน” ก็สั่งไม่ได้ จิตฟุ้งซ่านเพราะมันไม่มีเรี่ยวมีแรง มันเที่ยววิ่ ... อ่านต่อ

นั่งสมาธิ ภาวนา ยุบหนอ พองหนอ กำหนดตามอาการที่เป็น เห็นข้อเสียในตัวเองก็รู้สึก ช้าบ้างเร็วบ้าง

คำถาม: ปฏิบัติในรูปแบบทุกวัน วันละ 1 ชั่วโมง เดินจงกรม นั่งสมาธิ ภาวนา ยุบหนอ พองหนอ บางครั้งเห็นความเป็นอัตโนมัติ ก็กำหนดตามอาการที่เป็น เห็นข้อเสียในตัวเองก็รู้สึก ช้าบ้างเร็วบ้าง พยายามอยู่ ขอหลวงพ่อช่วยแนะนำด้วยค่ะ หลวงพ่อ: คอยรู้ทันกิเลสเอาไว้ กิเลสอะไรเกิดขึ้นก็รู้ๆ กำหนดนั้นมันได้สมาธิในขั้นต้น ต่อไปเราไม่ต้องไปนั่งกำหนดมันหรอก เป็นภาระของจิต อย่างโทสะเกิดเราก็โกรธหนอๆ จิตมันจะไม่ได้สงบจริงจัง มันถูกใช้งานตลอดเลย มันถูกใช้ให้ไปกำหนด มันจะเหนื่อย แรกๆ กำหนดไว้ก่อนก็ได้ เพราะสติเราอ่อน สมาธ ... อ่านต่อ

นั่งสมาธิดูลมหายใจใช้พุทโธกำกับ สังเกตว่านั่งสมาธิและเดินตอนเช้าและเดินเย็น จิตดิ่งไม่บ่อย แต่จะวิ่งพล่านไปคิด แต่ถ้านั่งสมาธิช่วงบ่ายจิตจะดิ่งอย่างรวดเร็ว

คำถาม: นั่งสมาธิดูลมหายใจใช้พุทโธกำกับ เวลาเริ่มสงบ จิตจะไม่เอาพุทโธ บางครั้งสว่าง ถ้านั่งสมาธิไม่ลงจะเดินก้าวสั้นๆ ช้าๆ ดูกระทบฝ่าเท้าเพื่อดึงสติ ดึงสติได้จะกลับมานั่ง สังเกตว่านั่งสมาธิและเดินตอนเช้าและเดินเย็น จิตดิ่งไม่บ่อย แต่จะวิ่งพล่านไปคิดนานจึงจะสงบ แต่ถ้านั่งสมาธิช่วงบ่ายจิตจะดิ่งอย่างรวดเร็ว และจิตสว่าง สมาธิที่ทำถูกต้องไหมครับ หลวงพ่อ: สมาธิใช้ได้แล้ว จิตมันก็มีกำลัง พอมีสมาธิเราอย่าสว่างสบายอยู่เฉยๆ มันถึงจุดที่ต้องเจริญปัญญา ฉะนั้นเวลาจิตเราทรงอย่างขณะนี้ ดูลงในร่างกายเลย ร่างกายนี ... อ่านต่อ

จิตไม่ถึงฐานเป็นอย่างไร

คำถาม: ไม่เข้าใจคำว่าจิตไม่ถึงฐานเป็นอย่างไรคะ หลวงพ่อ: เข้าใจไม่ได้ด้วยการฟังหรอก เคยเห็นจิตมันไหลไปไหม จิตมันไปคิดอย่างนี้เคยรู้ไหม เออ ตรงที่เรารู้ว่าจิตมันไปคิด จิตมันจะตั้งมั่นขึ้นมา ถึงฐาน แต่มันจะสั้นนิดเดียว แวบเดียว แล้วเดี๋ยวมันก็ไหลไปอีก ไหลอีกรู้อีก มันก็ตั้งมั่นขึ้นมาอีกแวบหนึ่ง ทีละนิดๆ เหมือนน้ำหยดใส่ตุ่มไปทีละนิดนี้ล่ะ ต่อไปมันก็จะเต็มตุ่ม จิตมันมีกำลังขึ้นมา ถามว่าจิตถึงฐานเป็นอย่างไร เหมือนกับคนถามว่าทุเรียนหมอนทองรสชาติอย่างไร ไม่เคยกินไม่มีทางรู้หรอก ถ้าจิตไม่เคยถึงฐานไม่มีทา ... อ่านต่อ

เห็นความคิดปรุงแต่ง ในชีวิตประจำวัน เห็นความคิดผุดออกมาจากกลางอก บางครั้งก็หลงไปกับอารมณ์ที่ไม่พอใจ

คำถาม: ทำในรูปแบบโดยเดินจงกรม กำหนดพุทโธ เห็นความคิดปรุงแต่ง ในชีวิตประจำวัน เห็นความคิดผุดออกมาจากกลางอก เป็นคนมีโทสะแรง เวลากระทบบางครั้งก็ไม่ทันความโกรธ และบางครั้งก็หลงไปกับอารมณ์ที่ไม่พอใจ ขอหลวงพ่อได้โปรดเมตตาชี้แนะค่ะ หลวงพ่อ: ที่ทำอยู่ก็ใช้ได้ ทำต่อไป แล้วถ้าจิตมันยินดีในสิ่งใดก็รู้ทัน จิตมันยินร้ายในสิ่งใดก็รู้ทันมันไป ก็ดูสภาวะทั้งหลายมันทำงานไปอย่างนั้น แล้วก็รู้ทัน จิตมันยินดีก็รู้ จิตมันยินร้ายก็รู้ บางทีมันยินดีที่จะภาวนา มันก็ไปบังคับจิตเอาไว้ก็มี รู้สึกไหมเราบังคับจิตอยู่ เรายินด ... อ่านต่อ

เคยมีปัญหาชีวิต คิดฆ่าตัวตายหลายครั้ง ทุกวันนี้ปฏิบัติภาวนา แต่จิตยังไหลออกนอกตลอด เป็นโมหะหรือว่าวิบากกรรม

คำถาม: เคยมีปัญหาชีวิต คิดฆ่าตัวตายหลายครั้ง ทุกวันนี้ปฏิบัติภาวนา ทำในรูปแบบด้วยการนั่งสมาธิ แต่จิตยังไหลออกนอกตลอด เป็นโมหะหรือว่าวิบากกรรม ขอหลวงพ่อเมตตาชี้แนะวิธีปฏิบัติให้หลุดพ้นด้วยค่ะ หลวงพ่อ: วิบากมันก็มี ฉะนั้นอย่าไปปฏิเสธมัน ทุกสิ่งที่เรามี ทุกสิ่งที่เราเป็น ทุกสิ่งที่เราพบ มันเป็นตัวผลแล้ว แต่ว่าวิบากทำให้เราเจอผลอันนี้ แต่เราไม่ได้ยอมจำนน เราต่อยอดจากจุดนี้ได้ เราสังเกตลงไปที่จิตของเราเรื่อยๆ เลย สภาวะอย่างนี้เกิดขึ้น จิตเราชอบ รู้ทัน สภาวะอย่างนี้เกิดขึ้น จิตไม่ชอบ รู้ทัน รู้อย่างนี ... อ่านต่อ

 

 

ประกาศวัดสวนสันติธรรม 17 มิถุนายน 2565

(วันที่ 17 มิถุนายน 2565)

ตามที่วัดสวนสันติธรรมได้ประกาศปิดวัดสวนสันติธรรม เมื่อวันที่ 24 กุมภาพันธ์ 2565 เพื่อตอบสนองต่อมาตรการป้องกันโรคโควิด-19 ของทางราชการนั้น
ขณะนี้สถานการณ์โรคระบาดได้ผ่อนคลายลงแล้ว วัดสวนสันติธรรมจึงขอแจ้งให้สาธุชนทั้งหลายทราบ ดังนี้

  1. เปิดให้สาธุชนเข้าวัดสวนสันติธรรมได้ทุกวัน ระหว่างเวลา 7.00 – 16.00 น.
  2. เปิดให้ทุกท่านเข้าฟังธรรมในศาลาใหญ่ได้ โดยใช้ระบบการจอง ซึ่งดำเนินการโดย มูลนิธิสื่อธรรมหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช ทั้งนี้ผู้มีสิทธิ์จองจะต้องฉีดวัคซีนแล้วอย่างน้อย 3 เข็ม ซึ่งทางมูลนิธิฯจะประกาศวิธีการลงชื่อขอเข้าฟังธรรมให้ทราบต่อไป
  3. ทุกท่านจะต้องสวมหน้ากากตลอดเวลาที่อยู่ในวัดสวนสันติธรรม ยกเว้นเวลารับประทานอาหาร
  4. ท่านที่ประสงค์จะรับประทานอาหารจากโรงอาหาร ขอให้จัดเตรียมกล่องบรรจุอาหารและช้อนของท่านไปเอง ให้รักษาระยะห่างในการตักอาหาร แยกย้ายกันรับประทาน และเมื่อรับประทานเสร็จแล้ว ขอให้นำภาชนะและช้อนกลับไปล้างที่บ้านของท่าน
  5. พระภิกษุสามเณรที่เดินทางไปฟังธรรม ณ วัดสวนสันติธรรม นิมนต์ฉันภัตตาหารได้ที่โรงอาหาร 2 ในเวลาประมาณ 8.00 น. และนั่งฟังธรรม ณ ที่นั้นต่อไป ยกเว้นพระมหาเถระที่มีอายุพรรษาตั้งแต่ 20 พรรษาขึ้นไป นิมนต์เข้าไปนั่งในศาลาใหญ่ได้ และเมื่อหลวงพ่อปราโมทย์แสดงธรรมจบแล้ว จึงนิมนต์อาคันตุกะทุกรูป เข้าพบหลวงพ่อปราโมทย์ได้
  6. วัดสวนสันติธรรม ยังจัดให้มีการไลฟ์สดการแสดงธรรม ทั้งภาษาไทย ภาษาจีน และภาษาอังกฤษ ส่วนการส่งการบ้านกับหลวงพ่อปราโมทย์จะใช้ระบบ Zoom เพื่อเปิดโอกาสให้ทุกท่านทั่วโลกได้ส่งการบ้านอย่างเท่าเทียมกัน สำหรับท่านที่ได้เข้าฟังธรรมในศาลาใหญ่ สามารถส่งการบ้านกับผู้ช่วยสอนที่อยู่ในศาลาใหญ่ได้ หลังจบการแสดงธรรม

ทั้งนี้ตั้งแต่วันที่ 2 กรกฎาคม 2565 เป็นต้นไป